Việc thủ phủ của các tỉnh Badakhshan và Baghlan ở phía Đông Bắc, tỉnh Farah ở phía Tây thất thủ đã gây áp lực ngày càng tăng lên chính quyền Kabul, tiếp sau sự kiện Afghanistan bị mất một căn cứ lớn ở Kunduz.
Hôm 11-8, trụ sở của Quân đoàn 217 của Quân đội Quốc gia Afghanistan tại sân bay Kunduz đã rơi vào tay Taliban. Lực lượng nổi dậy đã đăng video lên mạng, nói rằng quân đội đầu hàng.
Trước đó, Taliban chiếm được 6 tỉnh trong vòng chưa đầy một tuần. Taliban đang kiểm soát khoảng 2/3 Afghanistan giữa lúc Mỹ và NATO hoàn tất việc rút quân sau cuộc chiến kéo dài 20 năm ở nước này. Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani đã đến tỉnh Balkh bị bao vây để tập hợp lực lượng nhằm ngăn đà tiến của các tay súng Taliban.
Taliban hiện kiểm soát khoảng 2/3 đất nước giữa lúc Mỹ và NATO hoàn tất việc rút quân sau cuộc chiến kéo dài hàng thập kỷ ở Afghanistan. Ảnh: BBC
Theo đánh giá mới nhất của tình báo quân đội Mỹ, thủ đô Kabul có thể chống đỡ trong vòng 30 ngày và nếu tình hình hiện tại được duy trì, Taliban có thể giành toàn quyền kiểm soát đất nước trong vòng vài tháng.
Trong khi đó, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan – người đang dự tính tiếp quản sân bay Kabul sau khi quân đội Mỹ và và các đồng minh trong NATO rút đi – nói với đài CNN rằng ông có thể gặp lãnh đạo Taliban. Ông Erdogan nói: “Nếu không kiểm soát Taliban ở mức cao nhất thì sẽ không thể đảm bảo hòa bình ở Afghanistan”.
Theo mô tả của hãng tin AP, các tay súng Taliban mang theo súng trường M-16 và lái xe quân sự Humvees và xe bán tải Ford trên đường phố thủ phủ của tỉnh Farah. Vũ khí tự động nổ liên tục suốt cả ngày ở tỉnh Farah. Chính phủ và quân đội Afghanistan không bình luận về thiệt hại.
Tay súng tuần tra bên trong TP Farah, thủ phủ của tỉnh Farah, phía Tây Nam Kabul, vào ngày 11-8. Ảnh: AP
Sự sụp đổ nhanh chóng của nhiều tỉnh lị vào tay Taliban làm dấy lên lo ngại rằng những chiến thuật tàn bạo mà họ sử dụng để thống trị Afghanistan trước đây cũng sẽ quay trở lại.
Một số người dân chạy trốn khỏi các cuộc tiến công của Taliban cho biết quân nổi dậy đã áp đặt các hạn chế đàn áp đối với phụ nữ và đốt phá trường học, đồng thời đã có thông tin về các vụ giết người trả thù.
Các quan chức Afghanistan và Mỹ cũng cảnh báo về tình cảnh bạo lực thảm khốc ở Afghanistan. Nhà đàm phán của chính phủ Afghanistan Nader Nadery bày tỏ quan ngại nghiêm trọng về tình hình ngày càng xấu đi nhanh chóng khi chia sẻ với CNBC News ngày 11-8.
Theo đài BBC, hàng chục ngàn người Afghanistan bỏ nhà cửa, hàng trăm người thiệt mạng hoặc bị thương trong những tuần gần đây. Những người rời đi hy vọng được an toàn ở Kabul nhưng trước tình thế hiện nay điều đó trở nên mong manh.
Về phía Taliban, lực lượng này phủ nhận việc giết hại dân thường trong cuộc tấn công chống lại quân đội chính phủ Afghanistan, kêu gọi một cuộc điều tra độc lập và tìm cách đảm bảo với người Afghanistan rằng “không có nhà hoặc gia đình nào sẽ phải đối mặt với bất kỳ mối đe dọa nào từ phía họ”. Ainuddin, một thành viên của Taliban, nói: “Afghanistan đã có một chính phủ và nó đã bị lật đổ. Người Mỹ là bên bắt đầu cuộc giao tranh”.