Tổng thống Serbia yêu cầu quân đội NATO đóng tại Kosovo tiếp quản an ninh ở phía Bắc sau các vụ đụng độ gần đây
Thứ Ba, Tổng thống Serbia Aleksandar Vucic đã yêu cầu các lực lượng do NATO dẫn đầu đồn trú tại Kosovo tiếp quản an ninh từ cảnh sát ở phía Bắc đất nước, sau những vụ đụng độ bạo lực giữa người Serbia vũ trang và cảnh sát Kosovo, khiến một sĩ quan cảnh sát và ba tay súng thiệt mạng.
Vụ đấu súng kéo dài cả ngày ở miền Bắc Kosovo vào Chủ nhật đã làm gia tăng căng thẳng ở khu vực Balkan, vào thời điểm Liên minh Châu Âu và các nhà trung gian của Mỹ đang thúc đẩy một thỏa thuận nhằm bình thường hóa quan hệ giữa hai bên từng là kẻ thù trong chiến tranh.
Bạo lực vào cuối tuần qua là một trong những cuộc đối đầu tồi tệ nhất ở Kosovo kể từ khi tuyên bố độc lập khỏi Serbia vào năm 2008.
Thủ tướng Kosovo Albin Kurti cáo buộc Serbia hỗ trợ về mặt hậu cần cho “đơn vị khủng bố, tội phạm, chuyên nghiệp” đã đụng độ với cảnh sát. Tổng thống Serbia Aleksandar Vucic phủ nhận các cáo buộc đó, nói rằng những tay súng là người Serbia địa phương “không còn muốn chịu đựng sự khủng bố của Kurti”.
Thứ Ba ở Belgrade, ông Vucic đã gặp các đại sứ từ năm nước phương Tây và EU, yêu cầu lực lượng do NATO dẫn đầu đồn trú tại Kosovo, được gọi là KFOR, tiếp quản “tất cả các vấn đề an ninh ở phía Bắc Kosovo thay vì cảnh sát của Kurti”.
Có khoảng 4.500 binh sĩ gìn giữ hòa bình KFOR đồn trú tại Kosovo. Không có phản ứng ngay lập tức từ NATO đối với yêu cầu của ông Vucic, nhưng rất khó có khả năng đề nghị này sẽ được chấp nhận vì nhiệm vụ chính của các lực lượng này là gìn giữ hòa bình chứ không phải là cảnh sát.
Ông Vucic cũng nói trong một bài đăng trên Instagram rằng đây là “một trong những thời điểm khó khăn nhất đối với Serbia”. Trước đó, chính phủ tuyên bố một ngày quốc tang vào thứ Tư vì “những sự kiện bi thảm”.
Một đảng người Serbia Kosovo liên minh với ông Vucic tuyên bố ba ngày tang lễ bắt đầu từ thứ Ba ở phía Bắc Kosovo do người Serbia chiếm đa số để tang ba tay súng Serbia thiệt mạng.
Thứ Ba ở Pristina, một tòa án Kosovo quyết định giam giữ ba trong số sáu tay súng bị bắt trong một tháng tạm giam trước khi xét xử. Họ bị cáo buộc vi phạm hiến pháp của đất nước và thực hiện các hành vi khủng bố.
Chủ nhật, khoảng 30 người mặc quân phục đã nổ súng vào một đội tuần tra cảnh sát gần làng Banjska vào rạng sáng, làm một sĩ quan thiệt mạng và một người khác bị thương. Sau đó, họ chạy trốn đến một tu viện Chính thống giáo Serbia gần đó, phá cổng bằng một xe bọc thép chở quân rồi cố thủ bên trong với các linh mục và khách hành hương.
Cuộc đối đầu kết thúc khi hầu hết những kẻ tấn công trốn thoát bằng đường bộ dưới sự yểm trợ của bóng tối vào Chủ nhật tối. Ba tay súng bị cảnh sát bắn chết.
Serbia và Kosovo, cựu tỉnh của nước này, đã có mâu thuẫn trong nhiều thập kỷ. Cuộc chiến của họ vào năm 1998-99 đã cướp đi sinh mạng của hơn 10.000 người, phần lớn là người Albania Kosovo. Kosovo đơn phương tuyên bố độc lập vào năm 2008, nhưng Belgrade đã từ chối công nhận động thái này.
EU, với sự ủng hộ của Mỹ, đã đóng vai trò trung gian các cuộc đàm phán giữa hai bên. Vào tháng 2, ông Kurti và ông Vucic đã chấp thuận kế hoạch 10 điểm của EU, nhưng kể từ đó đã tách rời khỏi thỏa thuận.