Maroc trục xuất 2 nhà báo Pháp, gây lo ngại về tự do báo chí

Hai nhà báo người Pháp đã bị trục xuất khỏi Maroc trong tuần này trong một động thái bị các cơ quan truyền thông và những người ủng hộ tự do báo chí lên án.

Phóng viên Quentin Müller và nhiếp ảnh gia tự do Thérèse Di Campo, những người làm việc cho tạp chí tuần Marianne, cho biết vào thứ Tư rằng họ đã bị 10 sĩ quan cảnh sát mặc thường phục lôi khỏi phòng khách sạn ở Casablanca và đưa lên chuyến bay đầu tiên đi Paris.

Cả Müller và Stéphane Aubouard, một biên tập viên của Marianne, đều nói rằng việc trục xuất mang tính chính trị để đáp trả việc đưa tin chỉ trích.

Maroc phủ nhận cáo buộc và nói rằng việc trục xuất của họ liên quan đến thủ tục, không phải chính trị. Tuy nhiên, các nhà hoạt động truyền thông đã đưa nó ra như là hành động mới nhất do chính quyền Maroc thực hiện chống lại các nhà báo.

Trong một bài đăng trên X, trước đây được gọi là Twitter, Müller liên kết việc trục xuất của họ với những lo ngại rộng lớn hơn về sự trả đũa các nhà báo ở Maroc.

Ông nói: “Chúng tôi đã bị lôi ra và bị trục xuất khỏi đất nước một cách cưỡng bức mà không có bất kỳ lời giải thích nào. Điều này nói rất nhiều về bầu không khí đàn áp ở Maroc”, lưu ý rằng cả ông và Di Campo – không ai có trụ sở tại Maroc – đã đến đất nước này để theo đuổi việc đưa tin chỉ trích về sự cai trị của Vua Mohammed VI, một chủ đề bị coi là cấm kỵ ở quốc gia Bắc Phi này.

Trong một bài xã luận tiếp theo, Aubouard nói rằng hai người đến Maroc sau trận động đất tàn phá hồi đầu tháng này làm gần 3.000 người thiệt mạng. Ông nói việc trục xuất “xác nhận sự khó khăn mà các nhà báo nước ngoài và địa phương gặp phải khi làm việc ở đất nước này.”

Maroc đã thu hút một số lời lên án quốc tế trong những năm gần đây vì những gì nhiều người cho là nỗ lực của nước này nhằm xâm phạm tự do báo chí. Ít nhất ba nhà báo Maroc, những người đưa tin chỉ trích các hành động của chính phủ, đang ngồi tù vì bị kết tội các tội danh không liên quan đến báo chí.

Ủy ban Bảo vệ Nhà báo và Phóng viên Không Biên giới đều lên án việc trục xuất trên X, với tổ chức sau mô tả chúng là một “cuộc tấn công thô bạo và không thể chấp nhận được vào tự do báo chí”.

Người phát ngôn chính phủ Maroc Mustapha Baitas nói vào thứ Năm rằng việc trục xuất là vấn đề thủ tục, không phải chính trị. Ông nói rằng cả Müller và Di Campo đều nhập cảnh vào đất nước với tư cách khách du lịch.

“Họ không yêu cầu cấp thẻ cũng không tuyên bố ý định tham gia các hoạt động báo chí”, ông nói với các phóng viên tại một cuộc họp báo ở Rabat vào thứ Năm.

“Quốc gia của chúng tôi kiên định bảo vệ các giá trị tự do và minh bạch và cam kết cho phép tất cả các nhà báo thực hiện nhiệm vụ của họ với tự do tuyệt đối”, ông nói thêm.

Việc trục xuất diễn ra giữa bối cảnh chỉ trích rộng rãi hơn về truyền thông Pháp ở Maroc.

Trong một diễn biến riêng vào thứ Tư, Hội đồng Báo chí Quốc gia Maroc đã công bố một phàn nàn chính thức gửi đến Hội đồng Đạo đức và Trung gian Báo chí Pháp chống lại hai cơ quan truyền thông, tuần san hài hước Charlie Hebdo và nhật báo Libération, nói rằng việc đưa tin của họ đã vi phạm các chuẩn mực đạo đức và loan tin giả mạo trong khi tấn công Maroc và các tổ chức của nước này vì cách ứng phó với trận động đất.

Căng thẳng gần đây giữa Maroc và Pháp đã leo thang, với Rabat triệu hồi đại sứ của vương quốc tại Pháp vào đầu năm nay, mà không cử người thay thế.

Sau trận động đất, Pháp không nằm trong số bốn nước được Maroc lựa chọn để hỗ trợ tìm kiếm cứu nạn – một động thái được các phương tiện truyền thông Pháp và quốc tế xem xét kỹ lưỡng. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron sau đó đã kêu gọi chấm dứt các tranh cãi “chia rẽ và phức tạp hóa” mọi thứ “trong thời điểm bi thảm như vậy” trong một video trên truyền thông xã hội.

Bộ Nội vụ của vương quốc đã cảnh báo rằng sự tràn ngập của các nỗ lực cứu trợ kém phối hợp “sẽ phản tác dụng” và nói rằng họ dự định chấp nhận hỗ trợ sau đó.